29 Απριλίου 2020

Πρός τόν Ἴκαρο (ποίημα)

Πρὸς τὸν Ἴκαρο
(ἔμμετρο δωδεκασύλλαβο)

Εἶχες τὰ ἐφόδια ψηλὰ νὰ φθάσης
καὶ πολλαὶς νὰ διανύσης ἀποστάσεις.
Εἶχες ἕναν μεγαλοφυῆ πατέρα,
γιὰ νὰ σ’ ἀναγάγη σὲ λαμπρὸν ἀστέρα.
Εἶχες νιάτα κι ἀνεξάντληταις δυνάμεις.
Εἶχες τὰ φτερὰ τοῦ ἔρωτος στὴν πλάτη.
Ὅμως εἶχες καὶ μιὰν ἔλλειψι μεγάλη,
ἡ ὁποία εἴλκυσεν αὐθόρμητα τὴν Ἄτη.
Δίχως τὴν Αὐτογνωσία δὲν ἀκμάζεις.
Μόνο δι’ αὐτῆς τὸν ἥλιο δαμάζεις.

"The Lament for Icarus" (1898), του H.J.Draper

Ιωάννου Σαρρή 
από το βιβλίο "Αἰωνία Ἑλλάς: μία ποιητική νοσταλγία", 
εκδόσεις Πελασγός, Αθήνα 2019

28 Απριλίου 2020

Το βυζαντινό "Ιερό Στέμμα" της Ουγγαρίας

Μία ενδιαφέρουσα πανεπιστημιακή μελέτη για την -άγνωστη στους περισσότερους- ελληνική προέλευση ενός τεχνουργήματος, που αποτελεί εθνόσημο του ουγγρικού λαού. 

Γράφει ο Αθανάσιος Κουκόπουλος, προπτ. φοιτ. Τμήμ. Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΑΠΘ:
 


Ἑλληνική Θάλασσα (ποίημα)

Ἑλληνική Θάλασσα
(ἔμμετρο δεκατετρασύλλαβο)

Στοῦ Ἥλιου τήν λαμπρή πατρίδα ὁ ὁρίζοντας
ἀόρατος φαντάζει, τ’ ἄπειρον ἐγγίζοντας,
ὡσάν τόν χρόνο πού στήν μνήμη τήν ἐβύθισε.
Ἀόρατον ὁρίζοντα ὁ νοῦς ἀντίκρισε.

27 Απριλίου 2020

Μονόλογος μεθύσου (σατιρικό ποίημα)

Μονόλογος μεθύσου
(ἔμμετρο δεκασύλλαβο, σατιρικό)

Οἱ φρόνιμοι μέ βλέπουν σάν κουτό,
καθώς στήν ζάλη μου παραπατῶ.
Τῆς νύχτας ἡδονή ἀναζητῶ
καί τήν εὑρίσκω μ’ ἄφθονο πιοτό.

Ἐλεύθερο πουλί, χωρίς μυαλό,
χωρίς εὐθύνες, παίζω καί γελῶ.
Μέ λέγουν εὐθυνόφοβο φελλό.
Μέ ψέγουν διότι παίζω μέ φαλλό.

Ἀπόλλωνες ἁπλώνουν τόν ζυγό,
ἀλλά προσμένω Διόνυσον ἐγώ.
Οἱ φαῦλοι τούς φρονίμους θά νικοῦν
κι οἱ ἀριθμοί τους σήμερον ἀρκοῦν.

Λοιπόν καί γώ θά τούς ἐκδικηθῶ.
Στήν δόλια κάλπη θά ἐκτονωθῶ,
ἀφοῦ ἡ μέθη μου χωρίς μυαλό
μέ ἄφησε βλακεῖες νά λαλῶ!



Ιωάννου Σαρρή 
από το βιβλίο "Αἰωνία Ἑλλάς: μία ποιητική νοσταλγία", 
εκδόσεις Πελασγός, Αθήνα 2019

26 Απριλίου 2020

Χείμαρρος (ποίημα)

Χείμαρρος
(ἔμμετρο δεκατετρασύλλαβο)

Σιγανά ρυάκια νά φοβᾶσαι, αἴγλης λίγης.
Σάν ἀνοίξη ὁ οὐρανός, πνιγμό δέ θ’ ἀποφύγης,
ὅταν αἰφνιδίως γίνουν χείμαρρος λυσσώδης.
Τοῦτος ἐξαγνίζει καί κοιλάδες βορβορώδεις.

25 Απριλίου 2020

Κ.Π.Καβάφης: μία αποτίμηση του έργου του


Ο Κωνσταντίνος Καβάφης (1863-1933) αποτελεί μία διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα των ελληνικών γραμμάτων, έχοντας αφήσει ένα πολύ ιδιαίτερο έργο ως παρακαταθήκη. Ήρθε στον κόσμο από μία εύπορη οικογένεια Κωνσταντινουπολιτών στην Αλεξάνδρεια. Μετά την διάλυση της εμπορικής επιχειρήσεως του πατέρα του, έζησε για ένα διάστημα στην Αγγλία και γενικά δοκιμάστηκε ως υπάλληλος σε διάφορα επαγγέλματα γραμματειακής φύσεως. Παράλληλα, στον ελεύθερο χρόνο του επιδιδόταν με λαχτάρα και σπουδή στην στιχουργική του, η οποία λάξευσε τα 154 αναγνωρισμένα από τον ίδιο ποιήματα, 75 «κρυμμένα», 30 «ατελή» και 37 «αποκηρυγμένα»1.

Η συναισθηματική ακράτεια της εποχής μας


“We live in an age of emotional incontinence, when they who emote the most are believed to feel the most”, Theodore Dalrymple

 

Στις νευροεπιστήμες, με τον όρο Pseudobulbar affect (PBA) -ή ελληνιστί συναισθηματική ακράτεια- περιγράφονται φαινόμενα αναντιστοιχίας μεταξύ των πραγματικών συναισθημάτων του ασθενούς και των εκφράσεων του προσώπου ή ακραίων και ανεξέλεγκτων συναισθηματικών εκδηλώσεων (γέλιο, κλάμα) ως επιπτώσεις κάποιου εγκεφαλικού τραύματος. Στο παρόν άρθρο δεν θα θίξουμε νευρολογικές παθήσεις, αλλά μία λόξα που στην Δύση λαμβάνει διαστάσεις κοινωνικής μάστιγας (και ίσως να μεταπίπτει και σε παθήσεις).

 Παρότι επενδύουν στις απρόσωπες ψηφιακές σχέσεις, πολλοί νεολαίοι -χαρακτηριστικότερα οι «millennials»- αισθάνονται μία αδήριτη ανάγκη για συναισθηματική και όχι μόνο επίδειξη. Το βλέπουμε παντού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το YouTube, το Facebook και παρεμφερείς πλατφόρμες κατακλύζονται καθημερινά από βίντεο εντόνων αντιδράσεων (συχνά για πολύ πεζά θέματα όπως αγορές, ταινίες κ.τ.λ.), θεατρικού χαρακτήρα θρηνωδίες για θανάτους διασήμων, προσωπικές εξομολογήσεις, δακρύβρεχτες εξιστορήσεις για «bullying» και κοινοποίηση προσωπικών (ενίοτε ιδιαίτερα προσωπικών) στιγμών. Παράλληλα, στο Instagram αμέτρητες κοπέλες λαχταρούν λίγη προσοχή διαφημίζοντας με ναρκισσιστική επιτηδειότητα το κρέας τους. Όλοι αυτοί οι τύποι αντιστρέφουν το ρητό «τὰ ἐν οἴκῳ μὴ ἐν δήμῳ». Μάλλον διότι αναζητούν απεγνωσμένα έναν οίκο μέσα στην βαβούρα ενός δήμου «ιδιώτου». Μολαταύτα η κατάθλιψη καλπάζει.

Προμηθέως Πῦρ (ποίημα)


Προμηθέως Πῦρ
(ἔμμετρο δωδεκασύλλαβο)


Ἡ βούλησίς σου γέννησε μικρούς θεούς
καθώς καί τήν ὀργήν ἀπό θεούς σκαιούς.
Τό γένος τῶν ἀνθρώπων θέει συνεχῶς.
Τόν Ὄλυμπον ἐγγίζει πιά ὁλοταχῶς,
διά τοῦ δώρου σου, τῆς θέρμης τοῦ φωτός.
Σέ ἐνθυμεῖται ἕνας ἄραγε θνητός;

Ἴσως νά μήν ἔπρεπε σ’ αὐτούς νά δώσης
τήν πυρά καί οὔτε βάσανα νά νιώσης.
Εἰς τόν Καυκάσο δεμένος ὑποφέρεις.
Πλέον εἶσ’ ἐγκλωβισμένος καί τό ξέρεις.
Μά πιό ἐλεύθερο δέν σ’ ἔχω δεῖ ποτέ.
Πονεῖς ἀλλά ἀγάλλεσαι, ἀγαπητέ!

Ἔκλεψες τό πῦρ ἀπό θεούς θυμώδεις.
Κεῖνοι τῆς καρδίας σου τό πῦρ νά κλέψουν
δέν δυνήθησαν· ἀκόμη προσπαθοῦνε.
Ὅλο τ’ οὐρανοῦ τό ὕδωρ νά τό σβήση
δέν θ’ ἀρκέση καί αὐτό θά τούς πονέση.
Μήν ἀνησυχῆς γι’ ἀμνήμονες ἀνθρώπους!

Δέν χρειάζεται πολλοί νά θυμηθοῦνε.
Μόν’ ὁ Ἡρακλῆς, πού θά ‘ρθῆ νά σέ σώση.

Προμηθέας, του Nicolas-Sebastien Adam (1762), Λούβρο



Ιωάννου Σαρρή 
από το βιβλίο "Αἰωνία Ἑλλάς: μία ποιητική νοσταλγία", 
εκδόσεις Πελασγός, Αθήνα 2019