24 Ιουλίου 2023

Από την παλινορθωτική ιδεολογία των Λασκαριδών στην Μεγάλη Ιδέα

Κείμενο τοῦ Ἰωάννη Σαρρῆ, ἀναδημοσίευση ἀπὸ τὸ τεῦχος ΙΖ΄ (Ἄνοιξη 2023) τοῦ περιοδικοῦ "Τὸ Ἔνζυμο", σελ.20-27. 

    Τὰ δύο παρελθόντα ἔτη προσέφεραν ἀλλεπάλληλες εὐκαιρίες ἀναστοχασμοῦ σὲ ὅσους Ἕλληνες ἀνησυχοῦν γιὰ τὸ ἀβέβαιο μέλλον τῆς πατρίδος τους. Συμπληρώθηκαν δύο αἰῶνες ἀπὸ τὴν πολυθρύλητη ἔναρξη τῆς Ἐθνεγερσίας καὶ ἕνας αἰῶνας ἀπὸ τὴν γενοκτονικὴ ἐκτομὴ τοῦ ἀνατολικοῦ πνεύμονος τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ὕστερα ἀπὸ ἕναν αἰῶνα ἀκατάσχετης καὶ πολυεπίπεδης συρρικνώσεως τοῦ ἔθνους τῶν νέων Ἑλλήνων, ὡς μοναδικὴ διέξοδος πρὸς ὑπερκέραση τοῦ ζοφεροῦ παρόντος φαντάζει ἡ κριτικὴ ἐνατένιση τοῦ παρελθόντος τους, μὲ σκοπὸ τὴν ἐπανανακάλυψη πηγῶν νοήματος. Σὲ προηγούμενα ἄρθρα στὸ φιλόξενο Ἔνζυμο εἴχαμε πραγματευθεῖ τὸν παραδοσιοκεντρικὸ χαρακτήρα τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως, τὰ στοιχεῖα ἑλληνικότητος τῆς Ῥωμαίων Βασιλείας καὶ τὴν προοπτικὴ θεωρήσεως τοῦ Ἑλληνισμοῦ ὡς πολυχιλιετοῦς ὀργανισμοῦ ποὺ ἔτεινε νὰ προσαρμόζεται ἐξελικτικὰ στὶς ἱστορικὲς περιστάσεις. Στὸ παρὸν κείμενο ἐπιχειρεῖται μία ἀντιπαραβολὴ τῶν ἐθνιστικῶν πόθων τῶν ἀνανηψάντων Ἑλλήνων τοῦ 1821 μὲ τὰ βιώματα καὶ τὶς προσδοκίες τῶν ὄχι πολὺ μακρινῶν προγόνων τους.

9 Ιουλίου 2023

Βασικές αρχές της Νευρογλωσσολογίας

Ιωάννης Σαρρής

Στο παρόν δοκίμιο παρατίθεται βιβλιογραφική ανασκόπηση και συστηματική αντιπαραβολή των ερευνητικών επιτευγμάτων της Γλωσσολογίας, της Νευροεπιστήμης και της Γνωστικής Ψυχολογίας στη μελέτη της γλώσσας. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (American Psychological Association) (2022), η Γλώσσα (Language) ορίζεται ως σύστημα επικοινωνίας και έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων μέσα από ήχους ομιλίας και γραπτά σύμβολα και ως συγκεκριμένο σύστημα επικοινωνίας που χρησιμοποιείται από μια ορισμένη ομάδα ομιλητών, με χαρακτηριστική φωνολογία, λεξιλόγιο και γραμματική. Μέσω της Νευρογλωσσολογίας και της Γνωστικής Ψυχολογίας, η Γλωσσολογία πλέον μοιράζεται πεδία διεπιστημονικής σύγκλισης με την Ψυχολογία. Ωστόσο, πριν την ανάπτυξη των νευροεπιστημών, ήδη από τον 19ο αιώνα αποσκοπούσε στη διερεύνηση της φύσης και της δομής της γλώσσας, όπως και της σχέσης της με τον ανθρώπινο νου και την κοινωνία, με αποτέλεσμα να αποκρυσταλλώσει από νωρίς θεμελιώδεις έννοιες και ερευνητικούς κλάδους για τη γλώσσα που μέχρι σήμερα έχουν αξιοποιηθεί από διάφορες επιστήμες (Zohuri & McDaniel, 2022).