Η θεώρηση του Immanuel Kant για την πρόοδο της Ιστορίας

Ο Immanuel Kant (1724 - 1804) υπήρξε ένας σπουδαίος εκπρόσωπος του γερμανικού Διαφωτισμού και, ισορροπώντας μεταξύ Ορθολογισμού και Εμπειρισμού, συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη της Επιστημολογίας. Θεωρούσε ότι η γνώση των πραγμάτων στηρίζεται στην αισθητηριακή αντίληψή τους, δηλαδή στην εμπειρία, αλλά θα ήταν αδύνατη χωρίς την επεξεργασία τους από την διάνοια, επί τη βάσει προεμπειρικών μορφών αισθητικότητας (λ.χ. χρόνος, χώρος) και καθολικών νόμων, όπως η αναγκαιότητα ύπαρξης αιτιών για κάθε φυσικό φαινόμενο. 

Μία σύνοψη των επιστημολογικών προβλημάτων της Ιστορίας

Προδημοσίευση από το βιβλίο "Αναζητώντας το κλειδί της Ιστορίας: Μελετήματα για την Φιλοσοφία και την Μεταφυσική της Ιστορίας" του Ιωάννη Δ. Σαρρή (Εκδόσεις Ζήτρος, 2024). 

1. Θεωρησιακή και Γνωσιολογική Φιλοσοφία της Ιστορίας

Όπως έχει επισημάνει ο W. H. Walsh (1977), η ιστορία είναι μία αμφίσημη λέξη. Σημαίνει αφενός το σύνολο των ανθρωπίνων καταστάσεων και πράξεων του παρελθόντος και αφετέρου την μεταγενέστερη αφήγησή τους που οικοδομούν οι επαγγελματίες ιστορικοί. Αντιστοίχως, η Φιλοσοφία της Ιστορίας χωρίστηκε σε δύο κατευθύνεις ανάλογες με το ενδιαφέρον και τα ζητούμενα των φιλιστόρων φιλοσόφων, την Θεωρησιακή και την Γνωσιολογική.