Τις τελευταίες εβδομάδες τα «social media» και εν γένει το διαδίκτυο έχουν κατακλυστεί από απειράριθμες παραλλαγές θεωριών συνωμοσίας, οι οποίες συσχετίζουν την πανδημία του κορωνοϊού με σχέδια ελίτ για παγκόσμια κυριαρχία, «τσιπάρισμα» και έλευση αντιχρίστου, μείωση του παγκόσμιου πληθυσμού κ.α. Έως και καταλογισμό της ιολογικής λοίμωξης στην ακτινοβολία των δικτύων 5g έχουμε δει1. Τα περισσότερα παραμένουν ατεκμηρίωτα (αν όχι διαψευσμένα). Εάν υπάρχει μία δόση αλήθειας σε όλα αυτά (κατά το παλιό ρητό ότι δεν υπάρχει καπνός χωρίς φωτιά), τότε ενδεχομένως να διαπομπευθεί σε συνδυασμό με ακραίες γραφικότητες, τις οποίες εκμεταλλεύεται η αντίπαλη προπαγάνδα, των πιστών ή πληρωμένων θιασωτών της ρητορικής κυβερνήσεων ή διεθνών θεσμών.
Ο κόσμος έχει τρελαθεί, για πολλούς λόγους και με πολλούς τρόπους. Παρά ταύτα, αρκετά περίεργα σημεία των ημερών χρήζουν κριτικής προσοχής. Από εδώ και πέρα ας μιλήσουμε με πραγματικά δεδομένα και παραπομπές σε καθολικά αναγνωρισμένες πηγές.
Στις 15/04/2020 ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Donald Trump ανέστειλε2 την χρηματοδότηση της κυβερνήσεώς του προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (W.H.O.) του Ο.Η.Ε, στηλιτεύοντάς τον για αντιφάσεις, εσφαλμένους χειρισμούς στην αντιμετώπιση της πανδημίας και απόπειρα συγκάλυψης της Κίνας, η οποία έχει κατηγορηθεί για την απόκρυψη στοιχείων3 και το καθυστερημένο κλείσιμο των αερολιμένων της προς το εξωτερικό. Υπενθυμίζουμε ότι στο παρελθόν ο πρόεδρος του W.H.O. Tedros Adhanom είχε κατηγορηθεί για αλλοίωση επιδημιολογικών δεδομένων4 και σιγοντάρισμα της Κίνας5, στης οποίας την περίπτωση αντιλαμβανόμαστε πως το «Κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα», καθώς πλείστες πολυεθνικές συνεργάζονται πλέον μαζί της προς αναζήτηση φθηνού εργατικού δυναμικού άνευ ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Στα πλαίσια της επικείμενης παγκόσμιας κρίσης, η οποία διαφαίνεται τρομακτική (με κατακρήμνιση Α.Ε.Π, συρρίκνωση αγοράς και εκτόξευση ανεργίας διεθνώς), η Αμερική του Trump θα βρει την ευκαιρία να κτυπήσει τον «Δράκο της Ανατολής», τουλάχιστον εμπορικά. Τούτη η προοπτική σίγουρα δεν είναι αίολη συνωμοσιολογία.
Τώρα ας εξετάσουμε πιο σκοτεινές θεωρίες. Τον Οκτώβριο του 2019, ελάχιστους μήνες προ της πανδημίας, το Bill and Melinda Gates Foundation σε συνεργασία με την Μ.Κ.Ο. Johns Hopkins Bloomberg και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (W.E.F.) διεξήγαγε με την κωδική ονομασία «event 201»6 μία προσομοίωση υγειονομικής αντιμετώπισης μίας υποτιθέμενης πανδημίας. Τέτοια εγχειρήματα είναι συνήθη σε τέτοιο επίπεδο και μια ενδεχόμενη σύμπτωση δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Το 2015 το Ιολογικό Ινστιτούτο της Wuhan (της κινεζικής επαρχίας όπου αρχικά εμφανίστηκε ή δραπέτευσε ο Covid-19) από κοινού με το πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας διεξήγαγαν έρευνα για την επίδραση σε ανθρώπινα κύτταρα7 ενός εργαστηριακά κατασκευασμένου ιού (SHC014-CoV), ο οποίος συνδύαζε ιδιότητες της οικογένειας SARS και κορωνοϊού νυχτερίδων. Ο χρόνος, ο τόπος και η φύση των εκεί πειραμάτων ενδεικνύουν την σοβαρή πιθανότητα εργαστηριακής προέλευσης του παρόντος ιού, χωρίς όμως να σημαίνουν απαραίτητα και εσκεμμένη διασπορά του. Εδώ και πολλά χρόνια παρασκευάζονται τεχνητοί ιοί που βοηθούν στην έρευνα φαρμακευτικών εταιρειών για την ανάπτυξη σκευασμάτων. Ένα επικίνδυνο ατύχημα, δια του οποίου η φύση θα τιμωρούσε την ανθρώπινη αλαζονεία, έπρεπε να θεωρείται αναμενόμενο. Λόγω της δημόσιας κατακραυγής, το 2013 η κυβέρνηση των Η.Π.Α. είχε αποσύρει την χρηματοδότηση8 σε τέτοιες έρευνες. Όπως αντιλαμβάνεσθε, το προαναφερθέν Ινστιτούτο διασυνδέεται με αντίστοιχα δυτικά9, ιδιαίτερα με το εργαστήριο Galveston του (αμερικανικού) Πανεπιστημίου του Τέξας. Η παγκοσμιοποίηση στο μεγαλείο της! Η φημολογούμενη έμμεση εμπλοκή του ιδρύματος Gates στα παραπάνω (μιας και έχει την τιμητική του στις θεωρίες συνωμοσίας) είναι μέχρι στιγμής ανεπιβεβαίωτη, αλλά -στα πλαίσια του καπιταλιστικού λαβυρίνθου κρυφών μετοχολογίων και θυγατρικών- διόλου απίθανη.
Μετά την έκρηξη της πανδημίας, όπως ήταν φυσικό και αναγκαίο, πλείστες φαρμακευτικές -και όχι μόνο- πολυεθνικές ανακοίνωσαν τις προθέσεις τους για εύρεση εμβολίου. Μερικές μόνο και μόνο για να αυξηθεί η τιμή των χρηματιστηριακών μετοχών τους, διότι τα πιθανά κέρδη θα είναι ανάλογα του υφιστάμενου πανικού. Από τέτοιο πανηγύρι δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το ίδρυμα του Bill Gates, ενός από τους φερόμενους ως πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, ο οποίος εδώ και λίγα χρόνια ανοίχθηκε επιχειρηματικά στον χώρο της υγείας και των εμβολίων.
Τα πράγματα όμως περιπλέχθηκαν, δεδομένου ότι ο τεχνολογικός κολοσσός του Gates ήταν και ιδιοκτήτης της Microsoft, δηλαδή των λειτουργικών συστημάτων της συντριπτικής πλειοψηφίας των υπολογιστών παγκοσμίως. Ο συνδυασμός ενός εμβολίου με κάποια τεχνολογική πατέντα θα απογείωνε την οικονομική αλλά και πολιτική παντοδυναμία του. Πράγματι, στις 18/03/2020, σε διαδικτυακή συνέντευξη που παραχώρησε στο Reddit10 μίλησε για την ανάγκη συνόδευσης του μελλοντικού εμβολίου με ένα «ψηφιακό πιστοποιητικό»11, πιο συγκεκριμένα δήλωσε: «Eventually we will have some digital certificates to show who has recovered or been tested recently or when we have a vaccine who has received it». Παράλληλα, με την υποστήριξη του Ο.Η.Ε. και της Microsoft λανσάρεται το πρότζεκτ «ID2020»12, με σκοπό την δημιουργία μίας οικουμενικά αναγνωριζόμενης προσωπικής ταυτότητας (συμπεριλαμβάνουσας ίσως και βιομετρικά στοιχεία). Η δυστοπική ιδέα της μετάθεσης του δικαιώματος έκδοσης ταυτοτήτων από τα έθνη-κράτη σε πολυεθνικές και Ο.Η.Ε. προαναγγέλλει παγκοσμιοποιητική ολοκλήρωση και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου από μόνη της.
Πολλοί συσχέτισαν το «ψηφιακό πιστοποιητικό» με υποδορίως εμφυτευόμενο μικροτσίπ. Ο Gates μέσω της DareBio όντως χρηματοδοτεί έρευνες για το πώς μπορεί να εξαρτηθεί η χορήγηση δόσεων ενός φαρμάκου στον οργανισμό από ένα εμφύτευμα μικροτσίπ, το οποίο θα μπορεί να ελέγχεται ασύρματα13. Αυτή η ιδέα εγείρει συνταρακτικούς βιοηθικούς προβληματισμούς (θα μπορούσε η έγχυση π.χ. ενός ψυχοτρόπου φαρμάκου σε σώμα ανθρώπων να ελέγχεται από τρίτους με το πάτημα ενός κουμπιού;), αλλά η απευθείας σύνδεσή της με την παραπάνω δήλωση χρειάζεται 1-2 λογικά άλματα και παραδοχές.
Κάποιοι άλλοι συσχέτισαν το «ψηφιακό πιστοποιητικό» με την τεχνολογία του «quantum dot tattoo»14 (κβαντικού χαράγματος), η οποία αναπτύσσεται τον τελευταίο καιρό από το πανεπιστήμιο του MIT και έχει προταθεί για την ταυτοποίηση εμβολιασμένων παιδιών15. Ναι, κάτι τέτοιο θεωρητικά θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση του Covid-19, όμως ακόμη βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και η παρούσα συσχέτιση των δύο έχει επισήμως διαψευσθεί. Όλα αυτά είναι λογικό και επόμενο να προκαλούν κύματα ακατάσχετης συνωμοσιολογίας.
Δεν νομίζω ότι έχουν ιδιαίτερη σημασία οι τεχνικές λεπτομέρειες. Ο κόσμος εξεγείρεται στην ιδέα ότι, προκειμένου να κυκλοφορεί και να εργάζεται κανονικά, μπορεί να του επιβληθεί το σωματικό σφράγισμα κάποιων πληροφοριών, όπως γίνεται με τα αρνιά στις κρεαταγορές. Στην χώρα μας αυτό συνέβη τρόπον τινά, πριν καν ανακαλυφθεί εμβόλιο. Προ ημερών το ελληνικό κοινοβούλιο υπερψήφισε τον νόμο υπ. αριθμ. 4675/202016. Στην παράμετρο β της παραγράφου iii του άρθρου 4, αναφέρεται ότι ένας εμβολιασμός μπορεί να επιβάλλεται από τον υπουργό Υγείας σε ολόκληρο τον πληθυσμό ή ομάδα του. Εδώ υπεισέρχεται σοβαρό ζήτημα συνταγματικότητας κι ας μην μιλήσουμε για το πώς και πόσα καινούρια εμβόλια θα μπορούσαν να παρακάμπτουν ελέγχους ελέω οικονομικών συμφερόντων (κανονικά ένα φαρμακευτικό σκεύασμα ελέγχεται για χρόνια έως δεκαετίες πριν κυκλοφορήσει στην αγορά). Σύμφωνα με αυτόν και το άρθρο 284 του νέου Π.Κ, άρνηση εμβολιασμού συνεπάγεται κάθειρξη έως και 10 ετών. Το άρθρο 28417 που ποινικοποιεί την υπό συνθήκες μετάδοση ασθενειών επινοήθηκε και συμπεριλήφθηκε στον τελευταίο Ποινικό Κώδικα τον Ιούλιο του 2019. Η καινοφανής νομοθετική προσθήκη μάλλον ακολούθησε το πνεύμα παρεμφερών πρωτοβουλιών που παρουσιάζονται στο εξωτερικό τα τελευταία χρόνια18.
Αρκετοί έχουν παραλληλίσει την προοπτική ενός νέου ηλεκτρονικού φακελώματος με θρησκευτική εσχατολογία, ειδικότερα με το λεγόμενο «χάραγμα του αντιχρίστου». Δεν έχουμε να πούμε πολλά γι’ αυτό, εφόσον τέτοια θέματα δύσκολα επιδέχονται λογικής ειδησεογραφικής αναλύσεως. Ωστόσο οφείλουμε να προβούμε σε λίγες επισημάνσεις. Σύμφωνα με τον στίχο 16 του κεφ.ΙΓ΄ της Αποκαλύψεως του Ιωάννου, το «χάραγμα» θα περιέχει τον αριθμό ή το όνομα του «θηρίου» και θα αποτυπώνεται στο δεξιό χέρι ή το μέτωπο. Επιπλέον, από τα συμφραζόμενα συνάγεται ότι η αποδοχή του «θηρίου» θα είναι μία συνειδητή και ρητή επιλογή ζωής﮲ όχι ένα πονηρό τέχνασμα στα μουλωχτά (που θα σχετικοποιούσε την έννοια της προσωπικής ευθύνης). Στον στίχο 36 του κεφ.ΚΔ΄ του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου, ο Χριστός αναφέρει ότι την ακριβή στιγμή των γεγονότων της Δευτέρας Παρουσίας δεν την γνωρίζουν ούτε άγγελοι Κυρίου (πόσω δε μάλλον ένας τυχαίος καταστροφολόγος του πληκτρολογίου). Προσωπικά δεν πιστεύω ότι στους επόμενους μήνες ένας διαβολάκος με κέρατα θα απαιτήσει υποταγή απ’ όλους. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η ανθρωπότητα δεν βαδίζει επί δυσοιώνων ατραπών, πλησιάζοντας βήμα βήμα ένα τέλμα Αποστασίας και αντινομισμού.
Επειδή υπάρχουν διάφοροι «διαβολάκοι» με ύποπτα συμφέροντα, ας επαγρυπνούμε, προσπαθώντας στην μετά Κορώνας εποχή να διατηρήσουμε τις έως τούδε συνταγματικώς κατοχυρωμένες ελευθερίες μας. Κάθεμία σύγχρονη κρίση υπερθεματίζει στο δίλημμα μεταξύ ιδιωτικότητας και άνωθεν επιβαλλόμενης ασφάλειας. Ο αιώνας μας έχει ήδη γνωρίσει την υπεροχή της δεύτερης επιλογής υπό το πρόσχημα της τρομοκρατίας (τώρα προστίθεται και νέο πρόσχημα). Ο Εβραίος φιλελέφτ φιλόσοφος της ιστορίας Y.N.Harari, τον οποίον τελευταία επικαλέστηκε η Μαρέβα Μητσοτάκη19 (όχι δηλαδή κάποιος γραφικός συνωμοσιολόγος), σε πρόσφατο άρθρο του ανέλυσε το επερχόμενο δίλημμα20. Ορισμένες αυταρχικές κυβερνήσεις ενδεχομένως να αδράξουν την ευκαιρία για επιβολή αμφιλεγόμενων μέτρων παρακολούθησης και καταγραφής προσωπικών δεδομένων πολιτών. Το ίδιο και οι «προοδευτικοί» κολοσσοί της Silicon Valley (Microsoft, Google, Facebook κ.τ.λ.), που ήδη πωλούν την διαδικτυακή μας δραστηριότητα σε διαφημιστικές εταιρείες, είτε νομότυπα με cookies είτε με μπαμπέσικες αγυρτείες τύπου Zuckerberg21. Όλοι αυτοί θα αποκτήσουν μεγαλύτερη πρόσβαση στην ζωή μας, επιδιώκοντας την περαιτέρω υπονόμευση της διαπροσωπικής επικοινωνίας, της ανθρωπιάς. Άλλωστε, ο πρώην πράκτορας Edward Snowden έχει φέρει στο φως22 σωρεία αποδείξεων για το πώς οι προαναφερθείσες εταιρείες βρίσκονται σε αγαστή και συνήθως παράνομη συνεργασία με ισχυρές κυβερνήσεις και μυστικές υπηρεσίες. Η πολιτική διαπλοκή τους εξάλλου έχει κλιμακωθεί στα τελευταία έτη, καθώς ανερυθρίαστα πλέον λογοκρίνουν χρήστες τους βάσει ιδεολογικών ("προοδευτικών") κριτηρίων23. Η κατάργηση του φυσικού χρήματος24 υπέρ των ηλεκτρονικών συναλλαγών αποτελεί ένα επιπρόσθετο σενάριο υποβάθμισης της ιδιωτικότητας και προσεχώς θα ζητείται μετ’ επιτάσεως από συγκεκριμένους κύκλους.
Βιώνουμε σκοτεινές ημέρες χωρίς να γνωρίζουμε εάν οι επόμενες είναι σκοτεινότερες. Το ερώτημα εάν κάποια δεδομένα εκ των παραπάνω αποτελούν τυχαίες συμπτώσεις, αιτιατά ή κάτι περισσότερο επαφίεται στην ψύχραιμη κρίση του αναγνώστου. Αυτήν την στιγμή εντείνονται οι φωνές των άκρων, αφενός της τραβηγμένης και αίολης συνωμοσιολαγνείας και αφετέρου της τυφλής και άκριτης πίστης σε αυτοχαρακτηριζόμενες θεσμικές αυθεντίες. Ας μην ξεχνούμε ότι αυτά τα άκρα αλληλοενδυναμώνονται, δίνοντας λόγο ύπαρξης το ένα στο άλλο. Παν μέτρον άριστον. Για ένα πράγμα πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι: ο φανατισμός καταστρέφει. Η ομόνοια σώζει. Αντί λοιπόν να αναλωνόμαστε ως Έλληνες πατριώτες σε γνωσιολογικές κοκορομαχίες, ας συσπειρώσουμε τις φωνές μας σε κοινούς σκοπούς και εναντίον κοινών εχθρών, εναντίον πολιτικών καταπάτησης προσωπικών ελευθεριών, παγκοσμιοποίησης και ανοικτών συνόρων (τα οποία συνέβαλαν στην εξάπλωση της πανδημίας)25. Η θεώρηση της πανδημίας μοιάζει με νόμισμα δύο όψεων, της παγκοσμιοποίησης και των φωνών που αιτούνται δικαίως την αναστολή της. Ας δράσουμε, αλλά δίχως πανικό, αναλογιζόμενοι πόσα μέσα διαθέτουμε εν συγκρίσει με τις εποχές της Ισπανικής Γρίπης και της μεσαιωνικής πανώλης. Η ανθρωπότητα έχει γνωρίσει πολλές χειρότερες κρίσεις. Θα περάσει κι αυτό...
Βιώνουμε σκοτεινές ημέρες χωρίς να γνωρίζουμε εάν οι επόμενες είναι σκοτεινότερες. Το ερώτημα εάν κάποια δεδομένα εκ των παραπάνω αποτελούν τυχαίες συμπτώσεις, αιτιατά ή κάτι περισσότερο επαφίεται στην ψύχραιμη κρίση του αναγνώστου. Αυτήν την στιγμή εντείνονται οι φωνές των άκρων, αφενός της τραβηγμένης και αίολης συνωμοσιολαγνείας και αφετέρου της τυφλής και άκριτης πίστης σε αυτοχαρακτηριζόμενες θεσμικές αυθεντίες. Ας μην ξεχνούμε ότι αυτά τα άκρα αλληλοενδυναμώνονται, δίνοντας λόγο ύπαρξης το ένα στο άλλο. Παν μέτρον άριστον. Για ένα πράγμα πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι: ο φανατισμός καταστρέφει. Η ομόνοια σώζει. Αντί λοιπόν να αναλωνόμαστε ως Έλληνες πατριώτες σε γνωσιολογικές κοκορομαχίες, ας συσπειρώσουμε τις φωνές μας σε κοινούς σκοπούς και εναντίον κοινών εχθρών, εναντίον πολιτικών καταπάτησης προσωπικών ελευθεριών, παγκοσμιοποίησης και ανοικτών συνόρων (τα οποία συνέβαλαν στην εξάπλωση της πανδημίας)25. Η θεώρηση της πανδημίας μοιάζει με νόμισμα δύο όψεων, της παγκοσμιοποίησης και των φωνών που αιτούνται δικαίως την αναστολή της. Ας δράσουμε, αλλά δίχως πανικό, αναλογιζόμενοι πόσα μέσα διαθέτουμε εν συγκρίσει με τις εποχές της Ισπανικής Γρίπης και της μεσαιωνικής πανώλης. Η ανθρωπότητα έχει γνωρίσει πολλές χειρότερες κρίσεις. Θα περάσει κι αυτό...
Παραπομπές
1) “Coronavirus: Scientists brand 5G claims 'complete rubbish'”. https://www.bbc.com/news/52168096
2) “Trump suspends funding to World Health Organization”. https://www.ft.com/content/693f49e8-b8a9-4ed3-9d4a-cdfb591fefce
3) “How China hid ‘tens of thousands’ of virus deaths”. https://asiatimes.com/2020/04/how-china-hid-tens-of-thousands-of-virus-deaths/
4) “Candidate to Lead the W.H.O. Accused of Covering Up Epidemics”. https://www.nytimes.com/2017/05/13/health/candidate-who-director-general-ethiopia-cholera-outbreaks.html
5) “How WHO Became China’s Coronavirus Accomplice”. https://foreignpolicy.com/2020/04/02/china-coronavirus-who-health-soft-power/
6) “Event 201”. https://www.centerforhealthsecurity.org/event201/
7) “A SARS-like cluster of circulating bat coronaviruses shows potential for human emergence”. DOI:10.1038/nm.3985. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4797993/
8) “U.S. To Temporarily Halt Funding For Controversial Virus Research”. https://www.npr.org/sections/health-shots/2014/10/17/357010964/u-s-to-temporarily-halt-funding-for-controversial-virus-research
9) Wikipedia: Wuhan Institute of Virology/History. https://en.wikipedia.org/wiki/Wuhan_Institute_of_Virology#History
10) “I’m Bill Gates, co-chair of the Bill & Melinda Gates Foundation. AMA about COVID-19”. https://www.reddit.com/r/Coronavirus/comments/fksnbf/im_bill_gates_cochair_of_the_bill_melinda_gates/
11) “31 questions and answers about COVID-19: My thoughts on what to do now and other topics”. https://www.gatesnotes.com/Health/A-coronavirus-AMA?fbclid=IwAR1aVrR7Bf09a_1o083D1txBYcKhWjVBtFOQrRxa8hHGaUDTZoz16ZOthDo
12) “Id2020”. https://id2020.org/?fbclid=IwAR2jqDaCy7JP6ifF9bqwMwhAScb1PABakRcu1Gsgezw8bFwgpzng3LGX_xU
13) “MICROCHIPS BIOTECH, INC. IS NOW PART OF DARÉ BIOSCIENCE”. https://darebioscience.com/microchips-biotech/?fbclid=IwAR0ENk5H6MpxOGmZdRc2XJnX7aEGdDyj1UXNu7ockrw1GkzAV_Ab-wlZxrc
14) “Biocompatible near-infrared quantum dots delivered to the skin by microneedle patches record vaccination”. DOI:10.1126/scitranslmed.aay7162. https://stm.sciencemag.org/content/11/523/eaay7162?fbclid=IwAR29VI2tKbpXwgGAKI8HyvvFXtlzsmjrodFYDFSzQheeZrSmvRfWrnpKjQA
15) “An Invisible Quantum Dot 'Tattoo' Could Be Used to ID Vaccinated Kids”. https://www.sciencealert.com/an-invisible-quantum-dot-tattoo-is-being-suggested-to-id-vaccinated-kids
16) Νόμος 4675/2020 - ΦΕΚ 54/Α/11-3-2020. https://www.e-nomothesia.gr/kat-ygeia/nomos-4675-2020-phek-54a-11-3-2020.html
17) Άρθρο 284 - Ποινικός Κώδικας. https://www.lawspot.gr/nomikes-plirofories/nomothesia/pk/arthro-284-poinikos-kodikas-paraviasi-metron-gia-tin-prolipsi
18) “Laws That Criminalize Spread Of Infectious Diseases Can Increase Their Stigma”. https://www.scpr.org/news/2018/06/22/84215/laws-that-criminalize-spread-of-infectious-disease/
19) “Η Μαρέβα Μητσοτάκη ριτουιτάρει τον Ισραηλινό φιλόσοφο που υμνεί την Ελλάδα για τον χειρισμό της κρίσης του κορωνοϊού”. https://www.eirinika.gr/article/205453/i-mareva-mitsotaki-ritoyitarei-ton-israilino-filosofo-poy-ymnei-tin-ellada-gia-ton
20) “Yuval Noah Harari: the world after coronavirus”. https://www.ft.com/content/19d90308-6858-11ea-a3c9-1fe6fedcca75
21) “Facebook fined $5 billion by FTC, must update and adopt new privacy, security measures”. https://eu.usatoday.com/story/tech/news/2019/07/24/facebook-pay-record-5-billion-fine-u-s-privacy-violations/1812499001/
22) “Ρωσία: Οι πιο σημαντικές αποκαλύψεις του Edward Snowden”. https://www.onalert.gr/kosmos/rwsia-oi-pio-shmantikes-apokalupseis-tou-edward-snowden/137001/
23) “Social Media Censorship”. http:www.breitbart.com/tag/social-media-censorship/
23) “Social Media Censorship”. http:www.breitbart.com/tag/social-media-censorship/
24) “Gary Cohn: Coronavirus is speeding up the disappearance of cash”. https://www.ft.com/content/153778ba-862c-11ea-b6e9-a94cffd1d9bf
25) “Fighting Outbreak, China Urged Open Borders. Even Allies Are Resisting”. https://www.wsj.com/articles/fighting-outbreak-china-urged-open-borders-even-allies-are-resisting-11581681602
Φιλαλήθης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου